آموزش کتیا مقدماتی

>

درباره نرم آفزار کتیا

نرم افزار کتیا  (CATIA: Computer Aided Three-dimensional Interactive Application)، یکی از بهترین نرم‌افزار‌های طراحی، تولید و تحلیل به کمک کامپیوتر(CAD/CAM/CAE)  است.

CAD: Computer Aided Design (طراحی به کمک کامپیوتر)

CAM: Computer Aided Manufacturing (ساخت به کمک کامپیوتر)

CAE: Computer Aided Engineering (مهندسی یا تحلیل به کمک کامپیوتر)

کتیا را می‌توان قدرتمندترین نرم‌افزار در زمینه‌ طراحی و ساخت به کمک کامپیوتر یا CAD-CAM دانست. همچنین این نرم‌افزار به همراه نرم‌افزار مکمل خود یعنی نرم افزار آباکوس، در مهندسی و تحلیل به کمک کامپیوتر یا CAE جزء پرکاربردترین‌ها به حساب می‌آید.

یک قابلیت مهم و قابل توجه دیگر این نرم افزار پارامتریک بودن آن است. بر این اساس درخت حافظه ای در نرم افزار کتیا  وجود دارد. که تمام عملیات اعمال شده در روند طراحی را در خود ذخیره خواهد کرد.

اینگونه هر زمان که تصمیم بگیرید می توانید عملیاتی که در گذشته انجام گرفته است را ویرایش کنید. که متناسب با آن اجزاء و قسمت های دیگر نیز اصلاح خواهند شد.

امکان دیگری که قدرت این نرم افزار را به حد اعلای خود می رساند متصل بودن فایلهای استخراج شده به همدیگر است.

بعنوان مثال می توان به سادگی از یک مدل سه بعدی، نقشه دو بعدی را استخراج کرده و با هر تغییر در مدل 3بعدی، نقشه، اجزاء مونتاژ شده و تمامی قسمت های دیگر را به راحتی بروزرسانی یا UPDATE نمود.

خوشبختانه نرم افزار CATIA توانسته است جای خود را به خوبی در بین طراحان و صنعتگران کشورمان باز کند.

درباره این پکیج ویژه آموزش کتیا

حال که این نرم افزار قابلیت و توانمندی خود را در شاخه های مختلف صنعت نشان داده است، ضرورت وجود آموزشی مفید که بتوان در کمترین زمان و بهترین روش آموزشی محیط ها و دستورات نرم افزار را آموزش داد، احساس می شد.

به همین دلیل در این مجموعه آموزش کتیا سعی شده است از تجربه 14 ساله خودم در تدریس نرم افزار کتیا استفاده کرده و تنها در 10 ساعت آموزش مفید، مطالب به گونه ای ارائه گردد که به راحتی قابل فهم باشند و دستورات و نکات لازم و ضروری را شامل شود.

این پکیج ویژه آموزشی قابل استفاده برای تمامی دانشجویان، طراحان، صنعتگران، اساتید و علاقه مندانی می باشد که می خواهند در کمترین زمان ممکن بیشترین و مفیدترین محیط ها و دستورات نرم افزار کتیا را آموزش ببینند.

پکیج ویژه آموزش کتیا مقدماتی شامل موارد زیر می باشد:

 19 ویدئو آموزش ویژه و تخصصی نرم افزار کتیا جمعا در 10 ساعت به همراه فایل ها و نقشه های قطعات و مجموعه های مونتاژ شده.

22 تمرین تکمیلی و کاربردی شامل 22 ویدئو با توضیحات کامل مدرس به همراه فایل قطعات طراحی شده در آموزش ها با نمودار درختی قابل ویرایش در نرم افزار کتیا.

جزوه اختصاصی آموزش نرم افزار کتیا که به عنوان مرجع و مکملی برای آموزش بهتر نرم افزار می باشد.

 

در این مجموعه آموزشی 4 محیط مهم و پرکاربرد نرم افزار کتیا آموزش داده شده است که عبارتند از:

Sketcher  (محیط طراحی دوبعدی)

محیط ایجاد پروفیل ها یا اسکچ های 2بعدی به منظور ایجاد حجم های 3بعدی.

Part Design  (محیط طراحی سه بعدی)

در این محیط کاربر با دستورات و امکاناتی که نرم افزار در اختیارش گذاشته است به آسانی و سریعترین روش ممکن می تواند از یک اسکچ طراحی شده، مدل سه بعدی یا قطعات توپر (Solid) تهیه نماید.

به طور کلی با اسکچ های دو بعدی ایجاد شده در محیط  Sketcher نرم افزار کتیا، مدل های سه بعدی صلب و توپر ایجاد می‌شود. پس از ایجاد مدل سه بعدی اولیه، می‌توان المان هایی نظیر سوراخ، رزوه، ماهیچه، فیلت، پخ و … را به مدل سه بعدی خود اضافه کرد.

دستورات محیط پارت دیزاین کتیا بسیار گسترده و در حوزه های مختلف قرار دارند. همچنین در مدل های طراحی شده در محیط طراحی سطوح را نیز می توان در این محیط به مدل صلب، توپر و دارای ضخامت تبدیل کرد.

مدل سه بعدی طراحی شده در محیط Part Design کتیا ممکن است در سایر محیط‌های کاری نرم افزار کتیا CATIA نظیر محیط Assembly Design به کار گرفته شود.

فایل های ایجاد شده در محیط پارت دیزاین نرم افزار کتیا با پسوند .CATPart  ذخیره می‌شود.

Drafting (محیط نقشه کشی)

در محیط درفتینگ یا نقشه کشی نرم افزار کتیا، با چگونگی ایجاد نقشه دو بعدی از قطعه و مجموعه مونتاژی آشنا می شوید.

منطق نرم افزارهای طراحی مکانیکی بر این اصل استوار است که طراح پس از ایجاد قطعات و مجموعه های مونتاژی مورد نظر خود، از تک تک قطعات و همچنین از مجموعه مونتاژی، نقشه تهیه کند و در صورت نیاز آن را روی کاغذ چاپ کند.

با این محیط کاربران نرم افزار کتیا می‌توانند از قطعات سه بعدی مدل سازی شده خود و همچنین مجموعه مونتاژی در محیط اسمبل نرم افزار کتیا، مستندات و نقشه های مهندسی استاندارد استخراج کنند.

ویژگی محیط نقشه کشی نرم افزار کتیا این است که قابلیت اضافه کردن نماهای مختلف به همراه جزئیات دقیق به نقشه را دارا می‌باشد و همچنین می توان علائم جوشکاری، نمادهای تلرانس گذاری هندسی، علائم اختصاصی برای شخصی سازی با کارگاه تولیدی را فراهم کرد.

در محیط نقشه کشی با کتیا از دو روش می‌توان نقشه های ساخت و مهندسی را ایجاد کرد:

روش اول- روش تهیه خودکار نقشه:

در این محیط پس از تعیین استاندارد تهیه نقشه، به صورت خودکار از قطعه طراحی شده در محیط پارت دیزاین (Part Design) یا مجموعه مونتاژی (Assembly Design) موردنظر نما گرفته می‌شود.

پس از ایجاد نمای برشی در قسمت‌های لازم هاشور زنی انجام می‌پذیرد و آن را به صورت خودکار مطابق با استانداردهای موردنظر شما اندازه گذاری می‌کند و پارامترهای ابعادی را به مدل اعمال می‌کند.

مزیت این روش این است که پارامترهای ابعادی به قطعات متصل هستند و با تغییر ابعاد و شکل قطعه اصلی در محیط پارت دیزاین، تمامی تغییرات در محیط نقشه کشی یا درفتینگ به صورت خودکار اعمال می‌شود و بروزرسانی صورت می‌گیرد.

و همچنین در این محیط به راحتی می‌توان قطعات را شماره بندی کرد و لیست قطعات (BOM) را نیز استخراج کرد.

روش دوم- روش ایجاد دستی نقشه یا نقشه کشی تعاملی:

در این روش می توان با ابزارهای ترسیم موجود در محیط نقشه کشی که به مانند محیط Sketch هستند و دستوراتی نظیر خط، دایره، مستطیل، بیضوی و … به صورت دستی نقشه دلخواه خود را ترسیم کنیم و بر روی آن با استفاده از ابزارهای اندازه‌گذاری، ابعاد و علائم  مورد نیاز را به نقشه اعمال کنیم.

اگر شما یک نقشه کاغذی دارید و می‌خواهید از آن، نقشه استاندارد و با مقیاس صحیح تهیه کنید از این روش استفاده کنید.

Assembly Design  (محیط مونتاژ قطعات)

قطعاتی که در سایر محیط های کتیا CATIA V5  ایجاد شده‌اند، پس از وارد کردن به محیط طراحی مونتاژ کتیا، روی هم سوار می‌شوند.

پس از قرار دادن قطعات روی هم با استفاده از قیدهای مونتاژی و محدود کردن درجه آزادی قطعات، می‌توان داده‌های مفیدی از قبیل فهرست قطعات (Bill of Material) و تعداد قطعات به کار رفته در مجموعه مونتاژی از مجموعه مونتاژ شده استخراج کرد.

ابزارهای تحلیل و آنالیز موجود در محیط اسمبل کتیا کمک می کنند که تمامی تداخل‌ها و تماس‌های قطعات با یکدیگر، لقی موجود بین قطعات، ایجاد برش در بین قطعات و مجموعه های اسمبل شده در جهات مختلف را ممکن می‌سازد.

از قابلیت های قدرتمند محیط طراحی مونتاژ کتیا، امکان ایجاد قطعه در آن را می‌توان نام برد.

و می‌توانید ارتباط قطعات را با هم طوری برقرار کنید تا در صورت تغییر ابعاد و هندسه یکی از آنها، سایر قطعات مرتبط با آن قطعه نیز خود را با شرایط جدید تطبیق دهند و در واقع مجموعه مونتاژی در برابر تغییرات، شناور عمل می‌کند.

به طور کلی در محیط اسمبل نرم افزار کتیا از دو رویکرد و نگرش می‌توان استفاده کرد.

نگرش پایین به بالا (Bottom-up) یا به اصطلاح Part محور:

در این روش طراحی که در آن قطعات را تک تک در محیط پارت دیزاین ایجاد کرده و ذخیره می‌کنیم و سپس آنها را در محیط کاری طراحی مونتاژ وارد کرده و روی هم سوار و مونتاژ می‌کنیم.

نگرش بالا به پایین (Top-down) یا به اصطلاح Product محور:

در این روش طراحی، قطعات در محیط کاری طراحی مونتاژ، در کنار یکدیگر طراحی و تولید می‌شوند و همزمان مونتاژ نیز انجام می‌گیرد. در واقع قطعات در موقعیت مکانی خود در محصول مونتاژ شده تولید می‌شوند.

فایل‌های ایجاد شده در محیط طراحی مونتاژ Assembly Design با پسوند .CATProduct که معرف یک محصول مونتاژ شده است، ذخیره می‌شوند.

مدرس دوره: دکتر محمدرضا فوده